• Home
  • Over ons
    • Wat willen wij?
    • Waarom?
    • Wat doen we?
    • Ons team
    • Financiën
    • Ambassadeurs
    • Statuten
  • Cursussen
    • Spark the Future
    • Aanbod 2022-2023
    • Circulaire skills in de mode
    • Projectweek duurzaamheid en circulariteit
    • Futureproof
    • Proeverij
    • Ecosafari
    • Lesmateriaal Circulaire productieketen
    • Cursus Systemisch denken
  • Inspiratie
    • Achtergrond
    • Blog
    • Nieuws
    • Interviews
  • Mediatheek
  • Partners
  • Portfolio
  • Contact
Vragen? neem contact op
info@academievoorduurzaamonderwijs.nl
Academie voor duurzaam onderwijs
  • Home
  • Over ons
    • Wat willen wij?
    • Waarom?
    • Wat doen we?
    • Ons team
    • Financiën
    • Ambassadeurs
    • Statuten
  • Cursussen
    • Spark the Future
    • Aanbod 2022-2023
    • Circulaire skills in de mode
    • Projectweek duurzaamheid en circulariteit
    • Futureproof
    • Proeverij
    • Ecosafari
    • Lesmateriaal Circulaire productieketen
    • Cursus Systemisch denken
  • Inspiratie
    • Achtergrond
    • Blog
    • Nieuws
    • Interviews
  • Mediatheek
  • Partners
  • Portfolio
  • Contact

    Interviews

    • Home
    • Inspiratie
    • Interviews
    • DUURZAME DUIZENDPOOT IN GRONINGEN

    DUURZAME DUIZENDPOOT IN GRONINGEN

    • Geplaatst door Henk Tameling
    • categorieën Interviews
    • Datum 19 oktober 2022
    • Reacties 0 reactie

    Ze werd in 2020 verkozen tot Duurzame Docent en is met recht een kwartiermaker voor duurzaam onderwijs te noemen. Marjan Nijenbanning is zeer actief op het Groningse Terra mbo en in haar woonplaats Coevorden. Vorig jaar was ze zelf jurylid van de Verkiezing van Duurzame Docenten 2021. Wat drijft Marjan, wat doet ze en waar wil ze naar toe?

    Tekst: Henk Tameling

    Ze is opgeleid als jeugdtherapeut en mediator, en werkte als begeleider omgangscentrum kind en scheiding, kindertherapeut, arbeidstrainer, werkadviseur en re-integratiespecialist. Ook was ze betrokken bij educatieve instellingen in Oeganda. Ze heeft inmiddels een indrukwekkende carrière opgebouwd in het mbo: behalve docent Food, Life & Innovation aan het Terra mbo in Groningen, was ze docentcoach, ontwerper van leeromgevingen, kennismakelaar ondernemend onderwijs en projectleider. Sinds juli dit jaar is ze projectleider geworden van het practoraat ‘Ondernemend leren met en van de sdg’s in het mbo’, ook op het Terra. En alsof ze niet genoeg te doen heeft, is ze sinds kort óók nog gemeenteraadslid geworden…

    Marjan Nijenbanning (1969) omschrijft zichzelf als creatief en innovatief. ‘Ik ben een heel actief mens binnen het onderwijs in mijn regio, maar ook daarbuiten. Ik probeer binnen onze organisatie met alle lagen binnen de school een verbinding tot stand te laten komen en duurzaamheid daarin centraal te stellen.’

    Van grond tot mond

    Marjan over Terra: ‘Bij ons staat alles in het teken van de natuur en leefomgeving in de groene ruimte. Ecologie staat aan de basis. We zijn het zo ontzettend gewoon om met deze omgeving te werken dat we vergeten dát we het doen. Het zit in onze genen. Ik wil dat vooral heel zichtbaar maken.’ Marjan stond aan de wieg van de nieuwe opleiding Food, life & Innovation, waar de hele keten van voedsel centraal staat, ‘van grond tot mond’, zoals ze zelf zegt. ‘We hebben dat binnen die opleiding opgenomen als visie en leiden innovatieve foodprofessionals op, die een positieve bijdrage leveren aan een duurzame gezonde wereld én waarde toevoegen in de voedselketen. Dus in alles wat we doen staan duurzaamheid, innovatie, passie en het welzijn van de mensen (en natuur) centraal.’ Over haar nieuwe positie bij het practoraat: ‘Ik heb mij de afgelopen jaren flink ingezet om het voor elkaar te krijgen dat er een Practoraat kwam, dus dit is wel een ‘kroon’ op mijn werk.’

    Ooievaarsnesten en bijentuinen

    Veel activiteiten van Marjan zijn onderling verbonden en de geboren Groningse en getogen Drent stelt zich in haar aanpak bijzonder nuchter op: ‘Gewoon jezelf meenemen. Op je werk, én in je woonomgeving. Vanuit de buurt en speeltuinvereniging hebben we bijvoorbeeld een ooievaarsnest geplaatst, een bijentuin van ruim 3000 m2 opgezet en een buurtbijenimker de kans gegeven om de bijentuin als basis te nemen. Basisschoolkinderen, wijkbewoners en stadsgenoten bezoeken de bijentuin en kunnen ervan leren. We hebben het nu ook als activiteit voorgelegd aan VO-scholen. We zijn bezig het vogelbestand en diersoorten te inventariseren. We hebben onder andere ijsvogeltjes en visotters in de wijk.’

    ‘De SDG’s lijken abstract, maar gaan gewoon over armoede- en hongerbestrijding, kwaliteitsonderwijs, gezondheid, verantwoorde productie en consumptie et cetera’

    Veel van wat Marjan doet en vindt is rechtstreeks te koppelen aan de Sustainable Development Goals (SDG’s). ‘Die doelen lijken misschien abstract, maar gaan gewoon over kwaliteitsonderwijs, armoede- en hongerbestrijding, welzijn en gezondheid, vitaliteit, duurzame leefgemeenschappen, verantwoorde productie en consumptie, betaalbare en duurzame energie, mobiliteit op het platteland. Als ik dat in mijn eigen omgeving kan stimuleren, vind ik dat heel fijn, daar wil ik me voor inzetten.’ Het afgelopen jaar heeft Terra op initiatief van Marjan het SDG-charter ondertekend. Dit is een manifest waarin staat hoe het bedrijfsleven en het maatschappelijk middenveld kunnen bijdragen aan de SDG’s, en is het gelukt om bij het herontwerp van de curricula de SDG’s als ontwerpprincipe te hanteren.

    ‘We doen op Terra bijvoorbeeld veel landbouwprojecten die aanhaken bij natuurinclusieve landbouw om te onderzoeken hoe we kunnen bijdragen aan een duurzame wereld. Wat nieuw is, is dat we vooraf kijken wat de impact is van het project of de lessenserie. Ook gaan we werken met een soort zelfevaluatie binnen teams: hoe doen wij het als team, wat hebben we gedaan met de SDG’s en waar willen we naar toe.’

    Handvatten voor docenten

    Schoolwerk, buurtwerk en ook nog bestuurder van NADO. Wat vindt Marjan het belang van NADO en welke rol speelt ze hierin? ‘Het belang van NADO is erg groot, namelijk: hoe zorgen we ervoor dat er goed en bruikbaar materiaal ligt met handvatten voor docenten in alle lagen van het onderwijs om duurzaamheid te bevorderen? Mijn rol ligt met name bij het mbo omdat ik zelf een mbo’er was. Op latere leeftijd, toen ik werkte, ben ik verder gaan studeren. Ik ben een typisch voorbeeld van een leven lang leren en ontwikkelen. Ik heb op mijn 51e mijn master Leren en Innoveren behaald.’


    ‘We hebben beperkte tijd, maar niks doen is geen optie’


    In de visie van NADO is duurzaamheid op school geen keuzevak. Marjan interpreteert dat als volgt: ‘Het gaat om een compleet aanbod. Natuurlijk ga je als school eerst verkennen hoe je kunt beginnen. De wereld kwam ook niet in een dag tot stand. Het is een groeiproces. Vanuit een projectdag kun je uitbreiden naar een keuzedeel, dan uitbreiden naar grotere projecten om uiteindelijk door te groeien naar een whole school approach. Alle kleine beetjes samen maken een groter geheel. Ik realiseer me goed dat we maar beperkte tijd hebben, maar niks doen is geen optie. Dus als dit een tussenweg is, stimuleer ik dat van harte met daarbij altijd de vraag welke kansen het ons biedt en hoe we er meer mee kunnen doen.’

    Eén planeet

    ‘We hebben maar één planeet’, antwoordt ze op de vraag naar wat haar drijft. ‘Ik ben opgevoed in een landelijke plattelandsomgeving met veel natuur om mij heen. Wij waren als kind altijd in het bos aan het spelen, we gingen op onderzoek uit om te ontdekken wat er allemaal was. Van boerderij tot zandpad, van sloot tot beekjes, alles was interessant. Als ik mijzelf voorstel als kind, dan herinner ik me hoe ik tot rust kwam in die natuur. Dat was zo’n fijne ervaring, dat gun ik iedereen. In de hectiek van nu hoop ik aan jongeren mee te geven dat de natuur veel te bieden heeft en dat het niet saai is, en waarom we er zuinig op moeten zijn.’

    Behalve in haar eigen regio, zette Marjan zich ook in voor onderwijsverbetering op het Afrikaanse continent. ‘Van 2014 tot 2017 reisde ik regelmatig, met Edukans, naar Oeganda om daar, samen met mijn Oegandese collega’s, het onderwijs te verbeteren via activerende didactiek en praktische toepasbare instructie zonder allerlei hulpmiddelen. De Oegandezen zijn theoretisch goed onderlegd: ze kennen de boekjes, maar missen het vermogen om studenten praktisch mee te nemen in het werkveld. Kennis hebben is wat anders dan vaardigheden toepassen. Door oorlogen werden veel boeren omgebracht en werd hun land gestolen, en zo verdween die praktische kennis. Je bedacht je wel tien keer om boer te worden als je land steeds werd geroofd.’

    Affiniteit met SDG’s

    Welk advies heeft Marjan voor docenten als ze hun lessen en hun vak in de praktijk duurzamer willen maken? ‘Kijk vooral eens naar de SDG’s en hoe ze raakvlakken hebben met je onderwerp en de lessen. Is het mogelijk om per onderwerp ook een stukje duurzaamheid te belichten. Vanuit theoretische vakken is dat goed mogelijk, maar zeker ook vanuit AVO of generieke delen. Neem bijvoorbeeld SDG 2, een einde maken aan de honger. Je kunt dan met de studenten onderzoeken hoeveel leerlingen niet ontbijten voor ze naar school gaan, hoe dat invloed heeft op het leren en wat we daar met z’n allen aan gaan doen. Het stimuleert hun onderzoeksvaardigheden, burgerschap en creativiteit. Ze worden geprikkeld om na te denken over oplossingen en ze gaan zich verdiepen in de rol van de politiek, de invloed van de economische context en zelfs juridische aspecten komen aan bod. Die concrete toepasbaarheid van de SDG’s in de lessen is de reden dat ik samen met Heleentje Swart het SDG-kompas voor in de klas heb ontwikkeld; het geeft inspiratie en laat zien hoe de SDG’s onderling raakvlakken hebben.’


    ‘Ik hoop, en daar wil ik mij echt hard voor maken, dat er een MBO SDG’s komt’


    Wat wíl je leren

    We ronden ons gesprek af met het jaartal 2030, een belangrijke deadline voor veel duurzaamheidsprogramma’s. Marjan heeft een duidelijk beeld waar zij als duurzame docent op dat punt wil staan. ‘Dat je bij al onze opleidingen terugziet dat duurzaamheid centraal staat en dat we meetbaar hebben kunnen maken wat de impact is op studenten en de circular skills die zij hebben geleerd.’ Marjan zou graag zien dat het onderwijssysteem wordt omgedraaid. MBO-opleidingen zijn nu heel vakgericht ingevuld. Studenten kiezen voor een beroep dat ze aanspreekt, en daarbij een bepaalde beroepsrichting, zoals zorg, techniek, veiligheid, groen.

    ‘Ik hoop, en daar wil ik mij echt hard voor maken, dat er een MBO SDG’s komt, waarbij je opleiding aansluit bij de SDG’s die specifiek jouw interesse hebben. Als dat einde aan de honger is, dan behaal je op dat vlak een diploma. Of einde aan de armoede, dan word je armoedespecialist, of richt je je op kwaliteitsonderwijs, dan word je mbo-specialist kwaliteitsonderwijs. Je uitgangspunt is het duurzaamheidsperspectief. Je geeft studenten meer keuze en eigenaarschap. Dat verhoogt de motivatie. Het onderwijs is dan gericht op wat je wílt leren.’

    • Share:
    author avatar
    Henk Tameling

    Henk Tameling (1952) is als docent en (interim)schoolleider verbonden geweest aan onderwijsinstellingen in Friesland, Groningen en de Randstad. Laatste functie: 2016-2018 waarnemend rector van het Coornhert Lyceum, Haarlem. Tameling was directeur van de Waddenvereniging en uitgever van de boot-aan-bootkrant Over ’t wad en Terschelling Magazine.
    Als vrijwilliger is hij - naast NADO- actief bij het Westfries Museum ( voorzitter bestuur Vrienden van het Museum).

    Vorig bericht

    HET ARBEIDSPOTENTIEEL VAN DE GENERATIE TOEKOMSTMAKERS: ZIJN WE ER KLAAR VOOR?
    19 oktober 2022

    Volgend bericht

    'DE SLEUTEL TOT GELIJKWAARDIGHEID IS ZELF MEEDOEN'
    26 oktober 2022

    Misschien is dit ook interessant

    Yvette
    YVETTE BAREWIJK KLEEDT HET ONDERWIJS IN EEN DUURZAAM JASJE
    18 december, 2022
    52331199987_2239f608ff_o
    DE BESTE STUDIE GAAT OVER DE THEMA’S VAN DEZE TIJD
    14 december, 2022
    44F263B2-67A0-4380-A7D6-C5366DD8DACE
    ‘DE SLEUTEL TOT GELIJKWAARDIGHEID IS ZELF MEEDOEN’
    26 oktober, 2022

    Laat een reactie achter Reactie annuleren

    Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

    Zoeken

    Categorieën

    • Achtergrond
    • Actualiteit
    • Blog
    • Circular skills
    • Climate change
    • De school van de toekomst
    • Dutch academy for sustainable education
    • duurzame docenten
    • Duurzame projecten
    • Duurzame scholen
    • Evenement
    • Interviews
    • Investeren in jongeren
    • Klimaatbeleid
    • Leerlingenparticipatie
    • Mediatheek
    • Natuur en milieu
    • Nieuws
    • Onderwijs
    • Recensie
    • Stelling van de maand
    • Transitie
    • Werkdruk
    • Werkdruk onderwijs
    Inschrijven nieuwsbrief
    info@academievoorduurzaamonderwijs.nl

    Inschrijven nieuwsbrief

    Over NADO

    • Wat willen wij ?
    • Waarom
    • Wat doen we
    • Ons team

    Links

    • inspiratie
    • Cursusaanbod
    • Portfolio
    • Mediatheek

    Privacy

    • privacy
    • Disclaimer

    Volg ons

    Gemaakt door Pelt-ICT. Copyright ©2022

    • Privacy
    • Sitemap
    Wij gebruiken cookies op onze website om ervoor te zorgen dat onze site zo soepel mogelijk draait. Door op “Alles accepteren ”, te drukken gaat u akkoord met het gebruik van onze cookies. Het is ook mogelijk om de cookies aan te passen via "Instellingen".
    InstellingenAlles WeigerenAlles accepteren
    Manage consent

    Privacy Overzicht

    Deze website maakt gebruik van cookies om uw ervaring te verbeteren terwijl u door de website navigeert. Hiervan worden de cookies die als noodzakelijk zijn gecategoriseerd in uw browser opgeslagen, omdat ze essentieel zijn voor de werking van basisfunctionaliteiten van de website. We gebruiken ook cookies van derden die ons helpen analyseren en begrijpen hoe u deze website gebruikt. Deze cookies worden alleen met uw toestemming in uw browser opgeslagen. U heeft ook de mogelijkheid om u af te melden voor deze cookies. Maar als u zich afmeldt voor sommige van deze cookies, kan dit uw surfervaring beïnvloeden.
    Necessary
    Altijd ingeschakeld
    Noodzakelijke cookies zijn absoluut noodzakelijk om de website goed te laten functioneren. Deze cookies zorgen anoniem voor basisfunctionaliteiten en beveiligingsfuncties van de website.
    CookieDuurOmschrijving
    cookielawinfo-checkbox-analytics11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Analytics".
    cookielawinfo-checkbox-functional11 monthsThe cookie is set by GDPR cookie consent to record the user consent for the cookies in the category "Functional".
    cookielawinfo-checkbox-necessary11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookies is used to store the user consent for the cookies in the category "Necessary".
    cookielawinfo-checkbox-others11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Other.
    cookielawinfo-checkbox-performance11 monthsThis cookie is set by GDPR Cookie Consent plugin. The cookie is used to store the user consent for the cookies in the category "Performance".
    viewed_cookie_policy11 monthsThe cookie is set by the GDPR Cookie Consent plugin and is used to store whether or not user has consented to the use of cookies. It does not store any personal data.
    Functioneel
    Functionele cookies helpen om bepaalde functionaliteiten uit te voeren, zoals het delen van de inhoud van de website op sociale mediaplatforms, het verzamelen van feedback en andere functies van derden.
    Prestatiecookies
    Prestatiecookies worden gebruikt om de belangrijkste prestatie-indexen van de website te begrijpen en te analyseren, wat helpt bij het leveren van een betere gebruikerservaring voor de bezoekers.
    Analytics
    Analytische cookies worden gebruikt om te begrijpen hoe bezoekers omgaan met de website. Deze cookies helpen bij het verstrekken van informatie over statistieken, het aantal bezoekers, het bouncepercentage, verkeer, enz.
    CookieDuurOmschrijving
    _ga2 yearsThis cookie is installed by Google Analytics. The cookie is used to calculate visitor, session, campaign data and keep track of site usage for the site's analytics report. The cookies store information anonymously and assign a randomly generated number to identify unique visitors.
    _gat_gtag_UA_135558333_31 minuteThis cookie is set by Google and is used to distinguish users.
    _gid1 dayThis cookie is installed by Google Analytics. The cookie is used to store information of how visitors use a website and helps in creating an analytics report of how the website is doing. The data collected including the number visitors, the source where they have come from, and the pages visted in an anonymous form.
    Advertentie
    Advertentiecookies worden gebruikt om bezoekers relevante advertenties en marketingcampagnes te bieden. Deze cookies volgen bezoekers op verschillende websites en verzamelen informatie om aangepaste advertenties weer te geven.
    Andere
    Andere niet-gecategoriseerde cookies zijn cookies die worden geanalyseerd en die nog niet in een categorie zijn ingedeeld.
    OPSLAAN & ACCEPTEREN
    Aangedreven door CookieYes Logo