3 februari 2020 – 

Hoe creëer je waarde? En wat is waarde eigenlijk? Volgens Antoine Heideveld hebben we lang te eenzijdig over economie gedacht. Met vele uitdagingen tot gevolg. Met Het Groene Brein verbindt hij wetenschappers en ondernemers. Zodat zij vanuit verschillende disciplines – maar toch samen – stappen kunnen zetten richting een duurzame economie.

“Er was eens een kettingbotsing in Zeeland met honderden beschadigde auto’s tot gevolg,” begint Antoine Heideveld, directeur van Het Groene Brein. “Dit zorgde voor veel werkgelegenheid in de lokale garages, waardoor de economie van Zeeland met 1,4 procent groeide. Maar zijn we blij met zo’n ongeluk? Dat lijkt mij niet.”

“Wij zijn gewend waarde uit te drukken in bruto nationaal product. Maar dat is maar één vorm van waarde.”

Waarde(n) creatie

Financiële waarde is volgens Antoine maar een van de vele soorten waarden. “Economie gaat vaak over geld, terwijl het ook kan gaan over sociale waarde, zoals positieve relaties creëren. Of ecologische waarde, bijvoorbeeld dat we goed voor de natuur zorgen. De focus moet verschuiven naar hoe we op ál die vlakken positieve impact kunnen maken.”

Steeds meer bedrijven zijn bezig met die meervoudige waardecreatie, ziet Antoine. En om hen te ondersteunen richt hij in 2012 Het Groene Brein op. Want deze bedrijven lopen tijdens het uitvoeren van hun duurzaamheidsstrategie soms tegen vragen aan waar in de markt nog geen oplossingen voor zijn. Vragen over de circulaire economie, duurzame transities en systeeminnovaties. Vragen waarop wetenschappers wel eens een antwoord zouden kunnen hebben.

Ruim zeven jaar later is Het Groene Brein uitgegroeid tot een netwerk van zo’n honderdvijftig wetenschappers. “Met kennis uit verschillende disciplines – van psychologie en economie tot biologie – werken wetenschappers samen met ondernemers aan vraagstukken uit de praktijk”, vertelt Antoine. “En we hopen dat deze beweging blijft groeien.”

“Wetenschappers blijven vaak binnen hun eigen discipline, terwijl duurzaamheid juist een multidisciplinair begrip is.”

Vragen uit de praktijk

Aan de ene kant beantwoordt Het Groene Brein dus concrete vragen uit de praktijk. Zoals die van orchideekweker Ronald. Hij vond het zonde dat uitgebloeide orchideeën vaak weggegooid worden. Zeker als je bedenkt dat een orchidee zeventig weken in een kas staat die het grootste deel van de tijd achtentwintig graden is. En al helemaal omdat hij, als kweker, een orchidee in een half jaar opnieuw in bloei kan brengen. Samen met een vakgroep van de Erasmus Universiteit Rotterdam is nagedacht over een retoursysteem. Dat maakt Ronald nu een circulaire orchideekweker.

Ook ondersteunt Het Groene Brein ondernemers door wetenschappelijke kennis toegankelijk te maken. Zeker in velden die nog volop in ontwikkeling zijn, zoals de circulaire economie en duurzaamheidsvraagstukken, bieden hun kenniskaarten overzicht. Wil je bijvoorbeeld weten wat de voordelen zijn van een circulaire economie? Of wat natuurlijk kapitaal is? Per vraag zijn de meest belangrijke rapporten samengevat in een antwoord.

“Door wetenschappers en ondernemers te verbinden hopen we radicale doorbraken op het gebied van duurzaamheid te realiseren.”

Samenwerken

Aan de andere kant is Het Groene Brein een netwerkorganisatie. “We vervullen een belangrijke niche als verbinder”, vertelt Antoine. “Wij willen niet zozeer vraagstukken zelf oplossen, maar samenwerkingen opzetten. Dit doen we bijvoorbeeld door (onderzoeks-) programma’s en bijeenkomsten te organiseren. Ik vind het fantastisch om mensen bij elkaar te brengen en samen te werken aan oplossingen voor de uitdagingen die we tegenkomen.”

De wetenschap kan volgens Antoine dus een belangrijke rol spelen in de transitie naar een duurzame economie. Mits er ook aandacht is voor de sociale kant van verandering. “Met alleen technische innovaties komen we er niet”, aldus Antoine. “Mensen moeten het willen. We moeten vanuit de vraagkant gaan denken: wat en hoe willen mensen veranderen? Ik weet zeker dat we de antwoorden op die vragen in de wetenschap kunnen vinden.”

Meer weten over Het Groene Brein? Bekijk het videoportret van Antoine Heideveld:

Video door: Jeppe van Pruissen

Disclaimer: De serie Purpose Professionals is geboren uit onze nieuwsgierigheid naar de verhalen over kanteling in de gevestigde orde, de overheid en de grote bedrijven. Daar wringt en schuurt de betekeniseconomie nog vaak. We willen benadrukken dat de verhalen die we in deze serie vertellen op geen elke wijze gesponsord worden of een commercieel doel hebben. We maken deze portretten om anderen -die wellicht in een vergelijkbare positie zitten- te inspireren ook in actie te komen.

Tekst door: Rozemarijn Weyers

Bron: MaatschappijWij