HET IS NIKS. AAN HET EINDE VAN EEN OUD JAAR

Het is niks

Ik weet het, als je bijna 66 bent word je gevoeliger, sentimenteler, milder. U bent gewaarschuwd. Ik maak me echt zorgen. Ik ben aan het laatste jaar van mijn actieve loopbaan als rector bezig en weet niet wat me overkomt. Op onze keurige school met nette, aardige mensen, laag en hoog opgeleid, bijstand tot en met vijf keer modaal, kapotte fiets en 4W Drive. Hoe divers wil je het hebben?

Een paar leerlingen steken vuurwerk af in school. Ze hadden het normaal gekocht bij de Aldi. Verkrijgbaar vanaf 12 jaar. Een groepje maakt georganiseerd wc’s vuil, een leerling vond het nodig een deur uit de scharnieren te rukken, een puberaal opstootje wordt in de kantine beslecht met een mes, een brugklasser wordt om de tuin geleid met een fake Instagramaccount om vuurwerk te kopen, de verkopers bedreigen de puber en beroven hem van geld en pin pas. De recherche doet onderzoek naar een derde klasser die wellicht bij een overval betrokken zou zijn. Leraren klagen steen en been over horden leerlingen die niet werken, op school. Huiswerk is iets van de vorige eeuw. We leiden motivatiecoaches op en stellen extra huiswerkbegeleiding als school ter beschikking.

We doen aan hoor en weder hoor met ouders en leerlingen en delen pedagogisch bedoelde straffen uit. Binnen 24 uur mailen enkele ouders goed gemotiveerd en juridisch onderbouwd hun ernstige bezwaren tegen het strafbeleid van deze schoolleiding en de communicatie  want die deugt ook niet. Schoolleiders maken overuren met het beantwoorden van dit soort mails van ouders die vinden dat hun kinderen onrecht wordt aangedaan.

Ik kreeg vroeger van mijn vader een donderpreek en een week ‘s avonds huisarrest als ik de schoolregels had overtreden. Een wijze man. RIP. Ik ontving een rijksdaalder van mijn opa toen ik overging van de 3e naar de 4e klas HBS. Een lieve man. RIP. Vroeger was niet alles beter maar ook niet minder. Ik maak me een beetje zorgen als het ware.

Ik maak me zorgen over mijn eigen verslaving en die van anderen. Niet gokken, geen nicotine, alcohol en drugs, nee, de verslaving aan de nieuwe heilige graal: mijn smartphone en andere devices. We blijken veertig dagen zonder seks te kunnen maar niet veertig dagen zonder een mobiele telefoon. We krijgen het ding gewoon niet uit, we zijn er 24/7 mee bezig. Het leidt af, het brengt ongelukken op de weg, het is slecht voor je ogen, we hebben veel minder contact met elkaar, we kijken meer naar beelden, minder naar leestekens. Leerlingen kunnen zich niet langer dan 5 minuten concentreren op een tekst. Onze eeuwenoude geschreven cultuur gaat verloren voor de jongste generaties. Binnen no time wil de jongere zijn bevrediging. Tegenslagen, moeilijkheden, drempels, verdriet, echt iets voor de oude digibeetjes en losers.

Ik maak me zorgen om studenten met een ‘functiebeperking’ :14 procent van de universitaire studenten heeft een beperking als dyslexie, adhd, autisme. Op onze VO-school met 1800 leerlingen tel ik er 290 met een indicatie voor dyslexie.  En die stroom rijst al meer en meer. Wat is er aan de hand?

Mensen staan onder druk, moeten aan veel eisen voldoen en zijn onzeker. Flexibiliteit ondergraaft de zekerheid van het bestaan.Alles is maakbaar of moet maakbaar zijn. Als je het niet maakt is het Eigen schud dikke bult. De homo ludens wordt met uitsterven bedreigd. We zijn homo economicus geworden. We wensen elkaar vooral veel succes. Mensen dreigen de boot te missen als ze niet kunnen voldoen aan alle eisen die de samenleving hen blijkbaar oplegt. Werk, opvoeding, mantelzorg voor vrouwen, drie, nee soms vierdubbele taken drukken op de schouders van een individu. Stress, burn out, zelfmoord. Hoeveel gevallen kent u in uw omgeving? Hoe lossen we deze gezondheidsproblemen op? Bestrijden we de symptomen met mindfullnes, hardlopen, gesprekstherapie en pillen en ontneemt Ritalin ons zicht op de echte oorzaken? Zijn de uitdagingen van onze samenleving niet ziekmakend? Is onze samenleving niet ongezond in plaats van de burgers? In wat voor samenleving zijn we aan het overleven? Samenleving? Samen? Er zijn slechts individuen, zei Thatcher ooit.

Ik weiger me erbij te neerleggen. Ik heb een broertje dood aan cynisme en sarcasme: het vermorzelt de glimlach, het dooft het licht, het smoort het gesprek. Optimisme over de wereld, geloof in het kind, vertrouwen in je collega en buurvrouw. Geniet van de puber die voor het eerst danst op het podium in de aula, koester de etterbak die voor het eerst een voldoende dit jaar op wiskunde haalt, omarm de vermoeide collega die het niet meer ziet zitten. Steek de kaarsjes aan, doe een lekker dekentje over je, trek een flesje open, zet een mooi muziekje op. Sta toe dat je  denkt Het is wel even genoeg geweest. Gooi je tas in de hoek en Zing, vecht, huil, bid, lach, werk en bewonder.

Ik wil even niks meer, ik ga naast je zitten. Gewoon even niks, het mag. Fijne niksdagen! 18 december 2017