Vakkenintegratie, creativiteit en duurzaamheid

Creativiteit van het kind, integratie van vakken en leren voor duurzame ontwikkeling. Dat waren de steeds terugkerende onderwerpen op de Proeverij Duurzaam Onderwijs van maandag jl. in Leeuwarden. In boeiende gesprekken onder leiding van Mark Boode (Teachers for Climate) deelden dertig aanwezigen uit basis en voortgezet onderwijs en mbo hun ervaringen met de praktijk en de idealen van duurzaam onderwijs.

Zorg van de kinderen voor natuur

Janke Singelsma van Greidhoeke goes onderwijs vertelde in vogelvlucht over hun gruttoproject waarbij de verschillende vakken nauw samenwerkten met als basisidee: vanuit bewondering van de kinderen voor de natuur naar zorg van de kinderen voor natuur. Vanuit een onderzoekende houding was het resultaat dat kinderen leren om met andere ogen naar verschijnselen in de natuur te kijken.

VWO-scholiere Aukje Sina Zeilstra kreeg de handen op elkaar voor haar enthousiaste ideeën om op haar school, Comenius in Leeuwarden met een eigen ecoteam van school te gaan werken om de school te verduurzamen.

Whole school approach

Collega’s van het Bogerman College Sneek en Terra (Groen AOC) gaven voorbeelden hoe de hele school in beeld is bij verduurzaming: van musical tot PWS, met concrete opdrachten uit de praktijk van het bedrijfsleven zoals het oplossen van voedselverspilling. Loek Mulschlegel en Coen Berends vulden dit aan met belangstelling van basisschoolkinderen voor techniek met o.a. als uitgangspunt “Je kunt niet zonder kennis vooruitdenken.”

Er zijn twee manieren op de brede schoolaanpak, the whole school approach toe te passen: 1. met duurzaamheid als context zoals het grutto- en het voedselverspillingsproject en 2.met duurzaamheid als vaardigheid zoals een onderzoekende, nieuwsgierige houding van leerlingen en docenten.

Timo Reinink van de Schooldakrevolutie besprak de faciliteit van zonnepanelen op schooldaken en wat de invloed daarvan kan zijn voor leren voor duurzame ontwikkeling in de hele school.

Heleentje Swart van SPARK the movement gaf aan welke vijf onderdelen de brede schoolaanpak van verduurzaming omvat: het curriculum, de pedagogiek, de didactiek, de bedrijfsvoering en de relatie van de school tot de buitenwereld.

Scholing

Namens de Nederlandse academie voor duurzaam onderwijs (NADO) hield Henk Tameling een pleidooi om het budget en de in de CAO afgesproken tijd daadwerkelijk in te zetten. In zijn visie is het urgent de scholing van docenten te benutten voor cursussen over belangrijke thema’s in het kader van sustainable development goals. Als voorbeelden hiervan noemde hij klimaatverandering en energietransitie en circulaire economie.

Creativiteit

Docenten van creatieve vakken hielden een hartstochtelijk pleidooi voor kunsteducatie omdat er zoveel creativiteit bij kinderen zelf aanwezig is. Design thinking als noodzakelijke richting voor verandering in het onderwijs. Dit sloot goed aan bij Margreet Kamman van IMYC (International Middle Years Curriculum) die die creativiteit op scholen wil gebruiken om kinderen te stimuleren zelf een curriculum te ontwerpen. Vakoverstijgend werken is ook in deze visie voorwaardelijk.

Tienerschool

In Sneek is Jildou Dooper een van de initiatiefnemers van de Tienerschool. Zij pleitte ervoor om de traditionele vakken en de daarbij behorende niveaus en examens los te laten. Vooral leren van wat buiten school gebeurt en veel van elkaar leren, zijn enkele achterliggende ideeën van deze nieuwe school in Sneek.

Ingrid Zeegers van Circuliar Friesland was aan het einde van de middag onder de indruk van de passie van de aanwezigen en de diversiteit aan initiatieven voor duurzaam onderwijs in Friesland.

De Proeverij Duurzaam Onderwijs in Leeuwarden werd georganiseerd en mogelijk gemaakt door SPARK the movement, Teachers for Climate en NADO (Nederlandse academie voor duurzaam onderwijs).